Wie de statistieken van moord en doodslag bekijkt, kan niet anders concluderen dan dat we er in Nederland waarlijk op vooruit gegaan zijn. Vanaf het begin van de twintigste eeuw tot aan de jaren zeventig werden gemiddeld veertig personen per jaar opzettelijk door geweld om het leven gebracht. Vanaf de jaren zeventig zette evenwel een forse stijging in, die tot aan het eind van de eeuw aanhield. Het gemiddelde aantal slachtoffers lag toen rond de 200 per jaar. In de huidige eeuw is het aantal moorden en doodslagen in Nederland echter weer gedaald. In 2021 werden nog ‘slechts’ 150 personen opzettelijk door geweld om het leven gebracht.

Uiteraard moet bij ontwikkelingen op deze lange termijn in absolute aantallen rekening gehouden worden met de groei van de bevolking. In de jaren tien van de vorige eeuw had ons land nog maar zes miljoen inwoners, aan het begin van de jaren zeventig al ongeveer dertien miljoen, aan het eind van de eeuw bijna zestien miljoen. Daarom worden ontwikkelingen in aantallen slachtoffers vaak gepresenteerd in relatie tot de bevolkingsomvang. Maar ook dan zijn dezelfde drie perioden te onderscheiden zijn. In het begin van de  eeuw is het aantal moorden redelijk stabiel: rond de 0,4 per 100.000 inwoners, vanaf de jaren zeventig stijgt het naar rond de 1,3 per 100.000 inwoners en in de periode vanaf de eeuwwisseling tot 2021 daalt het naar rond de 1 per 100.000 inwoners.

Gemeten over een veel langere periode zijn de aantallen slachtoffers van moord en doodslag in de afgelopen honderd jaar zeer laag. Tegenover de ongeveer 1 moord of doodslag per 100.000 inwoners was het aantal in de zeventiende eeuw tien maal zo hoog, in de vroege middeleeuwen zelfs vijftig maal.